در سوگ ميراث دار ماندگار

مرحوم استاد اسفيايي آثار متعددي را به عنوان تفسير شعر حاجي سبزواري و آثار لغوي مجمع البيان از توضيحات شيخ طوسي و غيره و همچنين مجلدي از فهرست نسخه هاي خطي آيت الله ها ، كوه آتشفشاني و … انتشار تعدادي از نشريات (اديات) در نخستين سالهاي پيروزي انقلاب از جمله آثار علمي اين استاد فقيد است.

وي سالها رياست بخش خطي كتابخانه آيت الله مرعشي (ره) را بر عهده داشت. در اين راستا ، او از اين فرصت استفاده كرد و دانش خود را با صداقت مطابقت داد. او از زكات آگاهي ارزان داشت و سعي كرد گروهي از فهرست نويسان جوان را آموزش دهد ، كه يكي ديگر از برنامه هاي تحقيقاتي پايدار وي است.
نكته مهمي كه بايد به آن اشاره كرد و يكي از فعاليتهاي به ياد ماندني او اين بود كه حدود يك سوم نسخ خطي نفيس كتابخانه آيت الله مرعشي (ره) به همت ، تلاش و راهنمايي اين استاد فرزانه خريداري و به اين گنجينه بي نظير منتقل شد. به
همچنين ساير تلاشها و فعاليتهاي اين وارث اسلامي اين بود كه اكثر نسخه هاي خطي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي ، كتابخانه آستان قدس رضوي ، موزه كتابخانه كاخ گلستان ، كتابخانه هاي استانهاي مختلف كشور ، با تخصص اين دانشمند و هنرمند منحصر به فرد ، ارزيابي و دقت سند آنها فاش شده است.
همچنين ، كتابهاي متعلق به ميراث تاريخي ، فقه ، اصول و علم ائمه اطهار (ع) در استانهاي مسلمان هند ، چين ، ازبكستان و بحرين با كمك اين شخصيت علمي و اصالت اسناد شناسايي شده است. تاييد شده است.
پروفسور زايد محمد اسفايي عمر خود را در خدمت حفظ ، مرمت و معرفي آثار گذشته گذرانده است.

خاطرات رفقاي متفكر – راست: آقايان بابك افشار ، اميرحسين شرافت ، سيدعلي طباطبايي يزدي ، اسلام پناه ، شفيع قدكني ، دهباشي ، سيد محمود مرعشي نجفي ، عسگر مهدوي ، ايرج اشحاد ، ايرج ايرشادير سيدمحمد آسفيايي (آيت الله كتابخانه ، دوشنبه ، 26 اوت)

استاد در تبريز در خانواده اي برجسته و معنوي متولد شد.
وي فرزند آيت الله سيد اسماعيل اسفاي شندآبادي شبستري است كه از علماي حوزه بود و از سوي ديگر در عرفان عملي و طي مراحل زندگي و رفتار ، برخي از كشورهاي وي در ميان بزرگان شهرت داشتند. زمان آنها..
او به حق يكي از صالحين بود. گفته مي شود وقتي خبر درگذشت او را به آيت الله العظمي اراكي اعلام كردند ، گفت:
اسفيائي يكي از اسفياييان بود ». مرحوم اسفعيايي دچار زوال عقل شد و يكي از “بكائون” هاي زمان خود بود. وقتي به منبر رفت ، در ابتداي سخنان خود به آيه اي اشاره كرد و گريه كرد و همه را به گريه انداخت. مخصوصاً آياتي كه نكوهش كننده بود! او با همان لحن سركشانه با صداي بلند تلاوت كرد و همه را زير و رو كرد.
وقتي براي نماز به مسجد آمد ، مدتي قبل از شروع نماز در نوافيل توقف كرد و فريادها و فريادهاي آنها مسجد را پر كرد.
مرحوم استاد سيد محمد آسفايي در صحبت از پدرش اشاره كرد:
“از مرحوم پدرم هميشه نام برده مي شد و از او مراقبت مي شد و در عين حال او هيچ ادعايي نداشت ، اما رفتار او به گونه اي بود كه هيچ كس متوجه دنياهاي او نمي شد. وي شباهت هاي زيادي با دعاهاي بزرگ آل بيت (ع) داشت و بسياري از آنها را حفظ كرد و گاهي قسمت هاي مختلف را در فتيله و كمان بيان مي كرد.
به ياد دارم روزي در خانه اي خلوت ، از او درباره دعاي كميل پرسيدم و پرسيدم آيا كسي مي تواند دعاي كميل را بخواند؟
او پاسخ داد: اگر خدا موفقيت كسي را تضمين كند ، اين يك امر جدي است ، اما شما آن را نمي بينيد ، مي گويد:

مرحوم آيت الله اسفيه شاندآبادي

در اينجا او از من ناراحت و ناراحت بود و من ديگر نمي توانستم به سوالاتم ادامه دهم. خود استاد مرحوم اسفيعي فرمودند:
پدرم به وضعيت و نادر بودن آثار علماي گذشته توجه ويژه اي داشت و از سه نفر سيد بن طاووس ، شهيد ثاني و آيت الله ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي نام برد. در آغاز روزهاي گرم تابستان در كوم ، روزه هاي توصيه شده را انجام داد و اندكي پس از افطار به آرامگاه شريف مرحوم ملكي آمد و براي او نجوا كرد.
روح و روح پدر باعث ايجاد چنين شخصيتي از استاد شد و او راهي را در پيش گرفت كه بدون شك نه تنها از روح و روان پدر لذت مي برد ، بلكه ميراث نسخه هاي خطي بزرگي را كه در همه زمينه ها فراوان است احيا مي كند. و حتي شيعيان
من ترديدي ندارم كه دعاي پدر و ويژگي هاي او از يك سو و از سوي ديگر ، گام استاد در حفظ آثار وارثان ، همه موفقيت هاي ارزاني داشت كه او را به فردي برجسته با عمر طولاني ، شخصيت و آثار ماندگار تبديل كرد. به قابل مشاهده و شايسته محافل علمي و كتابشناسي و حفظ ميراث باستاني.

من بارها در تهران و كوم با اين مرد متواضع ملاقات كرده ام و موفقيت خدمات در درمان او را به ياد مي آورم وقتي كه در طول سالهاي 2 تا 5 شمسي هفته اي دو بار براي درمان و مراقبت از كوم ديدن مي كردم و به ياد مي آورم كه به نوعي تواضع او را داشتم. كه مرا تحت تأثير قرار داد
او شخصيتي بلند و متواضع داشت و هميشه زبان خود را در دهان خود نگه مي داشت.
پنهان كاري او يكي از مهمترين آنها بود! و تا زماني كه سوالي نپرسيد ، سخني از استاد نشنيديد. او از نظر علمي و مالي در كمك به ديگران و نيازمندان كوتاهي نكرد و هرگز نزد بدهكاران خود نرفت و در مورد آن صحبت نكرد.
او داراي اخلاقيات استثنايي در جامعه و محيط كار خود بود كه باعث ناراحتي و ناراحتي انسان نمي شد. او هميشه سعي كرده خود را مديون بزرگان و مردم و ادبيات آنها بداند ، كه اين امر او را به چهره اي برجسته در جامعه تبديل كرده است.
در يك جمله مي توان گفت كه در رفتار و كردار خود در زندگي سعي مي كرد از جد بزرگ خود ، امامان معصوم پيروي كند و دستورات آنها را اجرا كند.
سرانجام ، پس از پشت سر گذاشتن حدود هفت دهه زندگي درخشان و علمي و ارائه خدمات گسترده ، در روز دوشنبه ، 16 سپتامبر ، با روح و جسمي آرام رنج برد ، از غم و اندوه جهان رهايي يافت و بت خود را برآورده كرد. روحش شاد و يادش گرامي باد.